Zakelijke etiquette in Duitsland

Mike van der Vijver is free lance intercultureel consulent. Hij woont en werkt afwisselend in Italië en Nederland. Hij heeft veel ervaring met Duitse bedrijven en multinationals.

Gevraagd naar Duitse omgangsvormen zegt hij als eerste: ‘Veel mensen denken altijd dat Duitsers zo hiërarchisch zijn, maar dat is een misverstand. Duitsers houden wel van orde en regels. Als iets eenmaal is vastgelegde moet je het zo laten.”

”Wat Duitsers onprettig vinden is voortdurend aan dingen sleutelen en rommelen. Dat geldt ook voor relaties. Als duidelijk is dat iemand ergens voor verantwoordelijk is, dan moeten anderen daar niet aan gaan tornen. Daar jaag je ze ernstig mee in het harnas.”

‘Duitsers hechten ook grote waarde aan deskundigheid en professionaliteit. Een deskundige herken je aan zijn titels (professor, dr. et cetera). Als een Duitser iets bereikt heeft, wil hij of zij graag dat dit wordt erkend. Vandaar dat Duitsers die titels graag gebruiken, zeker bij openbare en formele gelegenheden. Ze begrijpen het ook niet zo goed als mensen uit andere landen daar wat lacherig over doen. Ze vinden het ook gewoon dat anderen opkijken tegen zo’n deskundige of verantwoordelijke.”

”Duitsers zijn redelijke formeel. Dat uit zich in zaken als kleding, altijd een keurig pak of mantelpakje. En ook opnieuw het gebruik van de juiste aanspreektitels en zoiets als tutoyeren. Dat laatste doe je onder zakelijke omstandigheden pas laat. Het feit dat een Duitser op zijn visitekaartje ook zijn voornamen heeft staan, betekent dus niet dat je die meteen mag gebruiken Om te weten dat je het juiste moment kiest voor "du" in plaats van "Sie", kun je het initiatief het beste aan de Duitse partner overlaten.”

”Zaken doen in Duitsland is een ernstige aangelegenheid. Vandaar dat er krampachtiger wordt omgegaan met humor, in vergelijking tot landen als Engeland en Nederland. Wees voorzichtig met grapjes, ze kunnen gemakkelijk verkeerd vallen. Wat samenhangt met die formatliteit is op de juiste manier om te gaan met procedures. Vaak moeten die eerst zorgvuldig worden vastgelegd en dan pas kan het gaan over de inhoud. Geen vergadering dus, zonder een deugdelijke agenda. Verder is het belangrijk om precies te zijn. Dus: vaak alles tot twee cijfers achter de komma, ook waar mensen uit andere landen dat niet belangrijk genoeg vinden en niet ter zake doende.’