‘De definitie van duurzaamheid mag scherper’

De vierdejaarsstudenten aan de Hotel Management School Maastricht spraken voor hun project Rethink Food & Venue Laurien Kok die op hun school Facility Management doceert en expert circulaire economie is. Er is nog een lange weg te gaan volgens haar om tot een duurzaam voedselsysteem te komen.

Laurien Kok werd twee jaar geleden tweede bij de landelijke Duurzame Docent 2022 verkiezing, in de categorie hoger onderwijs. De jury vond haar een voorbeeld van iemand die mensen meeneemt in duurzaamheid. Op de hogeschool zette ze onder meer de Green Office op en organiseert ze Hackatons.

Vlindermodel

Kok haalt het vlindermodel aan van Ellen McArthur, een systeemdiagram van de circulaire economie. Dit model illustreert de continue stroom van materialen in een circulaire economie. Er zijn twee hoofdcycli: de technische cyclus en de biologische cyclus.

 In de technische cyclus worden producten en materialen hergebruikt en in de biologische kringloop worden de voedingsstoffen uit biologisch afbreekbare materialen teruggevoerd naar de aarde om de natuur te regenereren. “McArthurs vlindermodel effende de weg voor circulariteit, met de nadruk op duurzaamheid, hergebruik en minimalisering van afval”, vertelt ze.

“Bij het overdenken van voedselproductie is het essentieel om te kijken naar de productiemethoden, de benodigde middelen en hoe de CO2-uitstoot geminimaliseerd kan worden. Het verminderen van giftige stoffen en andere schadelijke elementen aan de voorkant van de productieketen is van groot belang.”

‘Daarnaast is het belangrijk om te streven naar vitaliteit en goede gezondheid met minimale impact op het milieu, en om voedselverspilling te voorkomen.’

De landbouw heeft het zwaar omdat de grond steeds verder uitgeput raakt en vervolgens weer bevrucht moet worden, stelt Kok. “Dat leidt tot kaalslag, een probleem dat zich ook voordoet in de veeteelt.”

Lange weg

Er is nog een lange weg te gaan volgens haar. Er zijn nog veel onduidelijkheden. Zo noemt ze het uitdagend om een duidelijk beeld te krijgen van toekomstige regelgeving en beleid rond duurzaamheid. Hoe gaat dit kabinet hiermee om?

“De overheid kan tot nu toe alleen de consument beïnvloeden door statiegeld op plastic flessen en blikjes. Er zijn geen andere financiële aspecten om veel met circulariteit bezig te zijn. Het nieuwe kabinet moet beslissen over de btw op groente en fruit terugbrengen naar nul procent, maar moeten ongezonde producten niet duurder worden?”

Ook de definitie van duurzaamheid mag scherper. “Duurzaamheid wordt vaak gedefinieerd door keurmerken – zoals biologisch – die aangeven dat er geen gifstoffen worden gebruikt. Maar het transport ervan kan leiden tot andere niet-duurzame praktijken, zoals ontbossing.”

Inspirerende voorbeelden

Kok noemt tot slot nog een aantal volgens haar goede duurzame initiatieven ter inspiratie voor het congrescentrum van de toekomst. Zo is er het Gulpener 25 miles restaurant. Daar eet je gerechten die volgens het 25 miles concept gemaakt worden: alle ingrediënten worden uit een straal van 40 kilometer gehaald.

En bij Stadsjochies in Utrecht doen ze aan urban farming en kun je lokaal en vers eten van eigen grond. Met cressen, eetbare bloemen en (thee)kruiden willen de Stadsjochies smaak toevoegen aan de wereld.