'Zo worden we vanzelf weer gedwongen om anders te denken'

Financiële uitdagingen, extreme weersomstandigheden en complexe regelgeving zetten de toon van de tweede editie van Beyond Barrier Lines in Mainstage Event Campus op 20 maart in Zaandam. De door EB Live gehoste paneldiscussie met vijf ervaren organisatoren brengt alle festivalthematiek samen tot een samenhangend verhaal.

Terugkijkend op 2024 zitten de panelleden op één lijn: het was een bijzonder en uitdagend jaar. Gezien de weersomstandigheden bijvoorbeeld. Zwarte Cross kreeg tijdens de vier festivaldagen te maken met zowel hitte, als kou en regen, stelt Ronnie Degen, Managing Director van Superstruct Entertainment Nederland. Aanhoudende regen voorafgaand aan Vestrock dwong festivalmanager Marcel Verhaar om het terrein met houtsnippers begaanbaar te houden, wat een aanzienlijke extra kostenpost betekende.

Financiële druk

Ook is de financiële druk sowieso toegenomen door stijgende kosten voor onder meer beveiliging, decor en andere essentiële diensten. Daarnaast vragen de hoofdacts steeds grotere bedragen voor hun optreden. De kostenstijging en de grotere kans op extreem weer leiden vervolgens weer tot fors hogere verzekeringspremies. 

Toenemende regelgeving en strengere eisen van de overheid zorgen eveneens voor extra druk op de begroting. Bij Lowlands liepen er afgelopen jaar ongeveer vijftig controleurs rond, vertelt Ronny Hooch Antink, Hoofd Festivals van MOJO Concerts. Om er aan toe te voegen: "Maar dat kan ook zijn omdat we zo'n leuk festival zijn."

Dat bezoekers steeds later beslissen om een ticket te kopen - de direct uitverkochte festivals daargelaten - zorgt voor een grotere onzekerheid en geeft problemen met de cashflow omdat de inkomsten later binnenkomen dan de uitgaven.

Veranderend consumentengedrag

Er is ook nog sprake van marktverzadiging. Vooral in Nederland is er een overaanbod aan festivals, wat leidt tot hevige concurrentie. Dat maakt ook dat de mogelijkheid om de ticket- en muntjesprijzen te verhogen - wat na corona wel veelvuldig is gebeurd - beperkt. "We zitten qua ticketprijzen al flink aan de max", stelt Niel van Hoff, CEO van Tribe Company.

Dan is er nog het veranderde consumentengedrag: mensen worden selectiever en bezoeken minder festivals per jaar. Daarbij spenderen ze minder aan eten en drinken op de festivals.

Ook is de concurrentie van grote concerten en andere vormen van entertainment toegenomen. En dan zijn er de muziektrends die steeds sneller vervliegen, wat een extra uitdaging vormt voor de programmering. 

"Ik zie - bij ons in ieder geval - de gemiddelde leeftijd ook omhoog gaan. Daar moeten we ook wat mee", voegt Verhaar nog toe. De andere panelleden reageren instemmend. Het aantrekken van jonge mensen in de organisatie is een eerste stap.

Uniciteit en creativiteit

Het afsluitende panelgesprek is niet slechts een opsomming van alle uitdagingen die de festivalsector kent. Over oplossingen wordt ook gesproken.

Creativiteit en uniciteit komen als belangrijkste factoren naar boven. Een onderscheidend evenement heeft grotere kans om bezoekers te trekken en kan een hogere ticketprijs vragen. Hooch Antink: "Ik zie jongeren op sneakers lopen van drie-, vierhonderd euro. Mensen maken keuzes waar ze hun geld aan besteden en wij moeten zorgen dat ze de keuze voor ons maken. Dat betekent dat we heel uniek moeten zijn."

Beleving en sociale ervaring zijn daarbij een steeds belangrijker factor is een breed gedragen mening onder de panelleden. Alleen met goede headliners alleen redt je het niet meer, buiten dat deze ook nog eens onbetaalbaar worden. De sprekers geloven dat kleinere organisaties met kleinschalige en unieke evenementen kansen kunnen benutten die grotere organisaties misschien niet kunnen grijpen.

Nieuwe inkomstenbronnen

"Ik denk dat er een kans en een uitdaging ligt om minder afhankelijk te zijn van de ticket- en horeca-inkomsten", stelt Van Hoff. Hij ziet veel mogelijkheden met brand partnerships. De jonge doelgroep is voor merken niet via televisie te bereiken en evenementen zijn voor deze brands een nieuw platform om hun verhaal te kunnen vertellen, is zijn redenering. 

Ook upselling door het aanbieden van extra diensten of producten wordt genoemd. Bijvoorbeeld te reserveren area's om samen met je vrienden bij elkaar te staan op de camping of luxere overnachtingsmogelijkheden. 

Joop Sorée, mede-eigenaar van This is Live Group, heeft een mooi voorbeeld van een combinatie van brand partnership én upselling bij Paaspop. Aanvullend aan de campingticket is ook een blikkenticket ontwikkeld. Bezoekers kunnen hiermee trays met gekoelde blikjes van partner Heineken bestellen, die ze in de campingwinkel kunnen ophalen. Voor de bezoeker minder gesjouw en direct een gekoeld drankje, voor de brand partner meer aandacht voor het merk en voor de organisator hogere horeca-inkomsten.

Meer samenwerking

Aan de kostenkant ziet het panel vooral mogelijkheden in samenwerking tussen organisatoren. Door faciliteiten, zoals bijvoorbeeld decorstukken, te delen kunnen zij de operationele kosten verlagen.

Vanuit het publiek wordt nog gevraagd waarom veel festivals jaarlijks een rebranding doorvoeren, wat kostenverspilling is wat en geen enkel ander merk buiten de evenementensector ook maar overweegt. Een terechte opmerking vindt het panel. "Een discussie die wij intern ook wel voeren, maar creatieven willen nu eenmaal vooral heel creatief zijn", zegt Van Hoff.

Steun voor kleine evenementen

Meer samenwerking is ook noodzakelijk als het gaat om de vertegenwoordiging van de sector richting de overheid. 

Hooch Antink mist visie bij de huidige bestuurders in Nederland. "Het beleid in Den Haag ten aanzien van de evenementenbranche wordt teveel bepaald door de waan van de dag." Het zijn de kleine evenementen die hier het meest onder lijden en die zijn juist een belangrijke voedingsbodem in de sector, stelt hij. Zij brengen een hoop creativiteit met zich mee en houden de drempel laag voor jongeren, wat uiteindelijk ten goede komt aan de grotere festivals.

Degen sluit zich hierbij aan en vindt dat de sector gezamenlijk de schouders eronder moet zetten om de overheid te overtuigen van het belang van evenementen. Hij benadrukt de rol van evenementen in het vermaken van miljoenen mensen, het stimuleren van beleving, het verleggen van grenzen en het ondersteunen van de economie.

Shake-out zet door

Vooruitkijkend naar festivalseizoen 2025 zijn de panelleden voorzichtig optimistisch. Het wordt een jaar van 'hard werken', 'uitdaging', 'prachtig', 'kansrijk', 'spannend' en 'nog mooier'. 

Maar ook een jaar waarin er weer festivals zullen wegvallen, erkennen ze. Een shake-out die nog een paar jaar zal voortdurend, maar dat is niet erg stelt Van Hoff, want er is gewoon een overschot aan evenementen. "Zo worden we vanzelf weer gedwongen om anders te denken en met andere concepten te komen."

Sorée vult daarbij aan dat het van belang is om jongeren meer te betrekken bij de organisatie van evenementen. Hun frisse perspectieven en ideeën zijn noodzakelijk om te vernieuwen. "Maar het mag voor mij nog wel wat ruiger, meer rock-and-roll", typeert hij de generatiekloof.

Beyond Barrier Lines

Met deze woorden kunnen de oudgedienden, vakvolwassenen en nieuwkomers aanwezig op de tweede editie van Beyond Barrier Lines weer een jaar aan de slag, in de hoop dat het volgend jaar als op 19 maart 2026 de derde editie plaatvindt het weer ietsjes beter is in de festivalsector.

 

---

Beyond Barrier Lines wordt georganiseerd door Nextstage en Mainstage Event Campus. 

Nextstage is een educatief initiatief van Stichting Open-House, gericht op het ondersteunen en opleiden van talent in de evenementenbranche. Door middel van training en begeleiding helpt deze organisatie nieuwe generaties om hun plek achter de schermen te vinden.

Mainstage Event Campus in Zaandam is een business hub voor de evenementenindustrie. Hier komen bedrijven, professionals en talent samen om kennis te delen, te innoveren en samen te werken aan de toekomst van live-evenementen.

---