Rondvraag: hoe houden beurzen het hoofd boven water?

Personeelskosten en extreem stijgende kosten trekken een zware wissel op de eventbranche en niet in de laatste plaats de beurzenwereld. Hoe kan de sector het tij keren om de economische malaise het hoofd te bieden?

Peter van der Veer, ondernemer, voormalig CEO van Ahoy en COO van Jaarbeurs Utrecht:

“Jas aan, broodtrommel en thermoskan koffie mee naar de Vakantiebeurs? Is dat het gure beeld dat ons de komende winter te wachten staat in beurzenland? De eventbranche is nog maar net herstellende na twee zeer moeilijke – vaak verliesgevende – coronajaren en is beland in misschien wel de grootste naoorlogse storm. Een klimaat-, energie-, stikstof-, asiel-, personeels-, woon- en koopkrachtcrisis. Het Centraal Planbureau spreekt over ‘de grootste naoorlogse koopkrachtkrimp’. Deskundigen waarschuwen al jaren voor krapte op de arbeidsmarkt. Belangrijke oorzaken zijn vergrijzing, deeltijdwerk, flexwerk, stagnerende arbeidsproductiviteit, verdeling van mensen over bedrijfstakken en natuurlijk de coronacrisis.

De stijgende energieprijzen en de hoge inflatie zorgen al geruime tijd voor bezorgdheid bij huishoudens en bedrijven. Nederland is voor 46 procent afhankelijk van gas, tegenover een Europees gemiddelde van 19 procent. De absurde gasprijzen laten de hieraan gekoppelde elektriciteitsprijzen even hard stijgen. Elektriciteit volgt namelijk de duurste grondslag en dat is nog altijd gas. VNO-NCW waarschuwt terecht dat veel bedrijven hard worden geraakt. Het is vandaag de dag niet voor te stellen, maar er komt ook een periode na de crisis. Veel van de aandacht gaat nu logischerwijs naar crisismanagement. Dat heeft een levensgroot risico: de sterke focus op het nu vertroebelt de echte vraagstukken van morgen. Meer dan ooit is er behoefte aan een nieuw verhaal. De behoefte van mensen om bij elkaar te komen is tenslotte van alle tijden. Het is aan ons om de toekomst vorm te geven en te allen tijde relevant te blijven voor klanten, medewerkers en maatschappij.”

Bart van der Heijden, director Clients bij de RAI en voorzitter van CLC-Vecta:

“De huidige economische crisis gaat een nog veel hardere tik geven aan de hele keten van beurzen en evenementen. Food, energie en personeel worden steeds duurder. Als RAI zien we de energietarieven dit jaar al stijgen met 240 procent en dan moeten we voor volgend jaar nog de elektra gaan inkopen. Hoe gaan we dat doorbelasten aan onze klanten? Het gaat hier in onze hallen om miljoenen euro’s aan energiekosten. We moeten plannen maken om op energie te besparen en ook onze klanten daarin mee te krijgen. Zo kun je best een beurs organiseren met de thermostaat een paar graden lager. Ook moeten we de discussie met elkaar aangaan over het aanpakken van verspilling en overproductie. Zo moet de hele keten gaan denken. Hoe precies, dat weet ik nog niet, maar in een sector die zo energieslurpend is als de onze, moeten nu wel echt stappen worden gezet.

Wat personeel betreft: vanwege de hoeveelheid medewerkers die je nodig hebt, kan een à la carte restaurant draaien tijdens een internationale vakbeurs echt niet uit. Door een concept met foodtrucks van externe partijen maakten we tijdens de IBC slechts een kwart van de personeelskosten, maar hielden we onderaan de streep de marge in stand. Een geweldig idee van ons F&B-team. Van zulk ondernemerschap word ik enthousiast.”

Casper Verwiel, mede-oprichter van Verwiel & Wijngaard (links op foto):

“De personeelskrapte heeft natuurlijk een enorme impact op de inhuur van medewerkers binnen de hospitality- en evenementenbranche. Dat merken ook wij als specialist in het regelen van high-end personeel voor uiteenlopende opdrachtgevers, van Vermaat, dat de horeca regelde bij de Dutch Grand Prix, tot Ahoy en de RAI. Het grote probleem is vooral dat veel mensen de hospitality-industrie hebben verlaten omdat ze tijdens corona ander werk zijn gaan zoeken wat vaak beter betaalde en ook minder belastende weekroosters had. Die komen niet zomaar terug. Ondertussen worden we razendsnel ingehaald door de realiteit.

De laatste tijd zijn er juist gek genoeg veel horecabedrijven bij gekomen. Bizar eigenlijk. Terwijl de prijzen in de horeca enorm stijgen, hebben consumenten steeds minder te besteden. Nu ook de gasprijzen exploderen, gaan mensen niet snel meer op stap. Dat kan niet lang goed gaan. Het is aan het kantelen: het zal niet lang duren voor er bedrijven gaan omvallen. Ofwel omdat ze hun kosten niet meer kunnen betalen, ofwel omdat er steeds minder klanten komen. Deze ontwikkeling is compleet anders dan wat we vlak na de laatste lockdown hebben meegemaakt: toen kon alles ineens weer en ging het bovengemiddeld goed. Dat is voorbij. In de eventbranche zie je dat bedrijven weer veel voorzichtiger worden. Dat heeft ook te maken met de onzekerheid of corona weer de kop gaat opsteken. Zelf merken we dit vooral aan de extreem late boekingen. Terwijl dat in tijden van personeelstekort op zichzelf natuurlijk al helemaal niet werkt.”

Riemer Rijpkema, voormalig directeur van CLC-Vecta:

“De stijgende kosten zorgen voor nieuwe uitdagingen in de sector. Bedreigend zijn de energietarieven: ongekende kostenverhogingen van misschien wel 300 procent of meer zijn zeker voor locaties niet te dragen. Dit compleet doorbelasten aan organisatoren en deelnemers is ondoenlijk. Daarbij komt nog een krapte aan materialen. Door de inhaalslag van uitgestelde evenementen is er bovendien een overaanbod, waardoor niet alle events de optimale bezetting kunnen halen. Laten we ervoor waken om alles in een te negatief daglicht te plaatsen.

Er zijn ook kansen, onder meer op het gebied van verduurzaming. Daar ontkomen we niet aan. Opdrachtgevers, klanten en bezoekers verwachten dit van ons. Dit vraagt om nieuwe businessmodellen waarbij organisaties aantoonbaar worden verduurzaamd. Ook hybride events bieden kansen. Die kun je nog meer op maat gaan aanbieden, waardoor je een grotere community kan bereiken. Vanzelfsprekend houden wel graag vast aan live, want niets heeft een vergelijkbare impact, maar we moeten ook serieus kijken naar toekomstige ontwikkelingen die sterk worden gestuurd door de maatschappelijke en economische invloeden. Live-events gaan blijven, maar zal dat ook echt in dezelfde vorm zijn? Worden evenementen wellicht wat kleiner van opzet, gaat standpresentatie veranderen, met meer nadruk op duurzaamheid?”

Dirk Prijs, algemeen directeur van Genootschap voor Eventmanagers (rechts op foto):

“De toenemende kosten zouden niet zo’n probleem zijn als tegelijk ook de budgetten van eventmanagers zouden toenemen. Wij krijgen echter geen signalen dat ook de evenementenbudgetten met pakweg 30 procent stijgen. In tegendeel zelfs: ze blijven gewoon gelijk. Dat is niet zo’n fijne cocktail, al helemaal niet in het licht van de al langer spelende problemen met personeelskrapte. Door deze ontwikkelingen kunnen er simpelweg minder events worden georganiseerd.

Bovendien lijken de kostenstijgingen alleen nog maar extremer te worden. De verwachting is namelijk dat de energiecrisis vermoedelijk nog wel drie à vier jaar gaat duren. In het bedrijfsleven zijn budgetten natuurlijk rekbaarder dan bij particulieren, dus zou dat niet per se een probleem hoeven te zijn. De kostenstijgingen zouden er uiteindelijk zelfs toe kunnen leiden dat de budgetten van eventmanagers omhoog gaan. Ik ben vrij hoopvol dat grote ondernemingen gaan zeggen: het gaat goed, dus verhogen we de budgetten, ook voor eventmarketing. Er worden nog steeds flinke winsten gemaakt door grote bedrijven, dus hoop ik erop dat ze dit geld goed gaan besteden.

Mocht dat niet gebeuren, dan moet je als eventmanager gewoon slim zijn. Bijvoorbeeld door een aantal evenementen te verschuiven naar de online wereld. Dat kan zeker een manier zijn om je budget slimmer en effectiever in te zetten. Reken maar na: de kosten per persoon van een groot diner kunnen gerust zo’n 450 euro zijn, terwijl je bij een online sessie misschien al klaar bent voor 4,50 euro per persoon. Daar zit dus ruimte om het aantal evenementen toch intact te houden.”

Ook reageren? Stuur een mail naar expovisie@zynchrone.com