‘Het verbaast me dat er in Nederland nog geen permanente festivalplek is’

We ontmoeten Stutterheim in het kantoor van het Westergasterrein in zijn Amsterdam. Die plek, gelegen in het Westerpark, is sinds 2018 in handen van Stutterheim en zijn vrouw, een groep Amsterdammers en de vastgoedbedrijven Harvest en Millten die alles regelen. Het complex bestaat uit zeventien panden en als je daar een wandeling maakt op zomaar een doordeweekse dag, snap je heel goed waarom hij het toen kocht.

Zo struinend langs het kindertheater, restaurants, een brouwerij en de tentoonstelling ‘Fabrique des Lumieres’ waan je je immers op een groot festivalterrein en dat is toch waar we Stutterheim van kennen.

We spreken hem over de plannen met de Westergas, het succes van de A’DAM Tower waar hij ook eigenaar van is en de Makerstoren in Sloterdijk waar verschillende eventbedrijven zijn gevestigd. Ook hebben we het over de toekomst van de Nederlandse eventindustrie waar nog altijd zijn hart ligt.

Je verkocht ID&T in 2012. Hoe ben je vervolgens in het vastgoed terechtgekomen?

“Toen ID&T werd verkocht was ik 42. Ik zat halverwege mijn carrière en wist dat ik niet stil kon blijven zitten. Ik wilde iets groters doen en met het geld ook iets opbouwen. Tijdens mijn tijd bij ID&T merkte ik al hoe belangrijk de locaties waren voor evenementen. Dat bleef in mijn hoofd spelen. Toen we een nieuw kantoor nodig hadden voor het bedrijf, kwam ik op het spoor van vastgoed. Zo is het begonnen.”

Wat trok je aan in vastgoed?

“Voor mij is vastgoed niet puur een kwestie van stenen en rendement. Ik wil plekken ontwikkelen die een verhaal vertellen en iets toevoegen aan de stad. A’DAM Tower was een enorme kans. We hebben die omgebouwd tot een merk, een icoon in de skyline van Amsterdam. Later kwam Westergas op mijn pad. Daarin zag ik de potentie om een cultureel park te maken. Het moet meer zijn dan een verzameling gebouwen; het moet leven.”

Had je er altijd al interesse in?

“Ik heb er nooit per se van gedroomd, maar als je evenementen organiseert, besef je hoe belangrijk een goede locatie is.”

“Vroeger bij ID&T dachten we vaak: wat als we ons eigen festivalterrein hadden? Die gedachte is blijven hangen.”

“Na de verkoop van ID&T ben ik dus gaan kijken naar hoe ik zelf plekken kon ontwikkelen die een bestemming en een beleving hebben. Waar je iets kan betekenen voor mensen die er graag komen.”

Je hebt ook in Purmerend woningen ontwikkeld. Hoe was die ervaring?

“Dat was een leermoment. Het ging om 28 woningen, maar ik merkte al snel: dit is het niet voor mij. Er zat geen beleving in. Gewoon een gebouw neerzetten zonder een groter plan, dat past niet bij mij. Ik wil plekken maken die inspireren en waar iets gebeurt. Dat heb ik bij Westergas en de Amsterdam Tower wel kunnen doen.”

'Nu werken we aan De Gashouder, waar we een zaal van 3.000 vierkante meter ondergronds bouwen'

Wat was jullie idee voor het Westergasterrein?

“Westergas moest een plek worden waar cultuur, horeca en evenementen samenkomen. We wilden een balans vinden tussen commercie en cultuur.”

“Sommige huurders, zoals kindertheater De Krakeling, krijgen een culturele korting. Atelier des Lumières is een enorm succes met meer dan 500.000 bezoekers per jaar.”

“Nu werken we aan De Gashouder, waar we een zaal van 3.000 vierkante meter ondergronds bouwen. Zo maken we Westergas toekomstbestendig zonder het historische karakter te verliezen.”

“Daarnaast werken we aan een nieuw concept voor de villa, waar een museum met verschillende kamers en exposities komt. We zijn ook bezig met een vierde zaal, waardoor we over twee jaar echt de visie compleet hebben zoals we die voor ogen hadden.”

Bij jullie gaan commercie en cultuur dus samen?

“Cultuur is belangrijk omdat het een gigantische impact heeft op waar ons land voor staat. Kijk, de bedragen waar we het over hebben in de begroting zijn echt marginaal, maar de gevolgen voor de culturele sector zijn enorm.”

“Ik snap gewoon niet waarom je bijvoorbeeld de BTW op musea verhoogt of boeken duurder maakt. We willen toch allemaal dat onze kinderen naar kindertheater kunnen en goed leren lezen? Dat maakt Nederland bijzonder ten opzichte van andere landen.”

“Maar het lijkt soms alsof cultuur expres een beetje geplaagd wordt door bepaalde politieke stromingen. Dat vind ik echt onbegrijpelijk.’

Jij hebt laten zien dat je iets cultureels kunt doen zonder volledig afhankelijk te zijn van subsidies. Waarom is subsidie dan toch belangrijk?

“Ja, wij hebben bewezen dat je ook zonder alleen maar subsidie aan te vragen iets moois kunt neerzetten. Maar dat betekent niet dat subsidies overbodig zijn. Kijk naar De Krakeling, die krijgen subsidie en dat is maar goed ook, anders zouden ze het gewoon niet redden.”

“Subsidie zorgt ervoor dat ook kleinere, niet-commerciële initiatieven kunnen bestaan. Het is geen zwart-wit verhaal van óf heel commercieel en voor de massa óf heel ingewikkeld en afhankelijk van subsidie. Dat kan samenkomen, zoals hier op dit terrein. Daarom ben ik blij dat we in Nederland cultuur nog ondersteunen, want dat maakt ons land bijzonder.”

Wat wil je zelf nog betekenen op cultureel gebied?

“Ik wil echt iets moois achterlaten. Dat klinkt misschien gek, maar als je vijftig bent denk je daar anders over dan wanneer je dertig bent. Toen ging het meer om iets opbouwen, nu gaat het om kwaliteit, iets wat echt bijdraagt.”

“Het gaat mij niet meer om ‘meer geld verdienen’ of nóg een pand neerzetten. Het moet waarde hebben. Daarom wil ik bijvoorbeeld een cultureel podium realiseren. Geen poppodium, maar echt een bijzondere plek voor cultuur en spraakmakende zalen. Iets dat blijft en waar de stad iets aan heeft.”

 

Is dit de toekomst van vastgoed: plekken met een verhaal?

“Voor mij wel. Ik zie vastgoed zoals ik vroeger festivals zag: je moet iets creëren dat mensen willen beleven. Een plek moet levend zijn, een bestemming hebben. Bij Westergas zie je dat werken. We programmeren bewust en kijken naar de impact op de omgeving. Dat is belangrijker dan puur winst maken.”

Als je nu opnieuw zou beginnen in de evenementenbranche, wat zou je dan doen?
“Dan zou ik een groot terrein kopen. Kijk naar Glastonbury in Engeland. Dat festival heeft alles in eigen hand. Ik liep er weer rond vijf jaar geleden en het was weer geweldig!”

“In Nederland werken we nog steeds met tijdelijke locaties, waarbij alles moet worden opgebouwd en afgebroken en dat kost enorm veel geld en energie. Als je een vaste locatie hebt met goede faciliteiten, kun je veel efficiënter werken en echt iets opbouwen.”

“Het verbaast me dat er in Nederland nog geen permanente festivalplek is. Het zou een plek moeten zijn waar meerdere festivals en evenementen kunnen plaatsvinden, het hele jaar door. Maar ik ben zelf te oud om dat nog op te zetten. Dat is iets voor een nieuwe generatie.”

---

‘De middelmaat verdwijnt’

“De evenementenbranche zit in een lastige periode. Alles is duurder geworden: personeel, beveiliging, leveranciers. Festivals moeten hun kaartprijzen verhogen, maar ergens zit een grens aan wat mensen willen betalen.”

“Vroeger ging iemand misschien vijf keer per zomer naar een festival, nu misschien nog maar twee of drie keer. Dat betekent dat je als organisator echt moet zorgen dat je bij die topselectie zit. Alleen de beste concepten overleven. De middelmaat verdwijnt en wie zich niet weet te onderscheiden, redt het niet meer.”

---

Wat is voor jou nu de uitdaging?

“Ik focus me op Westergas en de Amsterdam Tower. De toren bestaat volgend jaar tien jaar en blijft zich ontwikkelen. Het is geweldig om een beetje mee te denken met de feesten die ze in de club organiseren hoewel ik natuurlijk niet ga over het programmeren. Waar ik wel over meedenk, is welke groep je met welke muziek bereikt.”

“Bij Westergas bouwen we dus De Gashouder om, die ondergronds gaat en ontwikkelen we nieuwe culturele concepten.”

“Daarnaast geef ik advies aan ID&T, maar ik ben niet meer operationeel betrokken. Mijn rol is nu om het grotere plaatje te zien en mee te denken. Het voelt wel eens gek om daar rond te lopen.”

Je werkt veel met jonge ondernemers. Hoe zie je jouw coachende rol?

“Ik vind het mooi om jonge ondernemers te begeleiden. Ik heb zelf fouten gemaakt en lessen geleerd, en als ik die kennis kan delen, doe ik dat graag.”

‘Ondernemerschap gaat voor mij nu meer over visie en impact dan over alleen groei’

“Soms heb ik gesprekken waarin ik merk dat iemand nét een zetje nodig heeft om iets nieuws te proberen. Dat is waar ik energie van krijg.”

“Ik geloof dat een goed idee niet genoeg is; je moet ook durven kiezen en doorzetten. Ondernemers die echt ergens voor gaan, daar help ik graag bij.”

Je hebt het vaak over merkdenken. Hoe pas je dat toe in events en vastgoed?

“Evenementen en vastgoed draaien allebei om merkbouwen. Ik werk veel met het model van Ronald van Kralingen waarbij het gaat om Visie, Value en Voice dus je moet een groot idee hebben, ergens voor staan en mensen moeten dat verhaal kennen. Dat helpt om een merk echt goed in de markt te zetten.”

“Je moet een scherpe positionering kiezen en daar consequent in zijn. Niet alles werkt, je moet keuzes maken. Dat is iets wat ik ook ID&T zou adviseren: kies welke merken je in de lucht houdt en laat de rest los. Je kunt niet alles doen, en als je blijft hangen in middelmatigheid, raak je het publiek kwijt.”

Ben je nog ondernemer in hart en nieren?

“Natuurlijk, ik heb nog nooit in mijn leven voor een baas gewerkt. Ik blijf ideeën ontwikkelen, maar ik ben geen ondernemer meer in de zin van dag en nacht knallen. Ik wil bijdragen aan projecten die iets toevoegen aan de stad en de mensen.”

“Ondernemerschap gaat voor mij nu meer over visie en impact dan over alleen groei. Ik ben trots op wat we bij Westergas en de toren hebben neergezet. En wie weet wat er nog komt.”