Expovisie 571: Trussen

Trussen te kust en te keur

 

Truss-profielen lijken niet meer weg te denken van een beursstand. De ene keer zijn ze prominent en zichtbaar aanwezig, een andere keer discreet weggewerkt in de rest van de stand.

Trussen te kust en te keur

 

Truss-profielen lijken niet meer weg te denken van een beursstand. De ene keer zijn ze prominent en zichtbaar aanwezig, een andere keer discreet weggewerkt in de rest van de stand.

In zowat één stand op twee wordt op trussen een beroep gedaan. Nu eens worden ze gekozen omwille van de snelheid waarmee ze zich in elkaar laten zetten, een andere keer om functionele redenen of om een bepaald effect mee te realiseren.

Wie op een beurs eventjes goed om zich heen kijkt, heeft ze zo in de gaten: aluminium holle balken waarvan de hoeken verbonden zijn met een vlechtwerk van kleine staafjes die onderling driehoeken vormen. Aan de typische architectuur van truss-profielen ligt een bouwkundige wetmatigheid ten grondslag. De zigzaggende kruisverbindingen zorgen ervoor dat de belasting gelijkmatig verdeeld wordt. Daardoor hebben truss-constructies een grotere stabiliteit, een grotere rigiditeit en een lichter eigen gewicht dan andere constructies.  

 

Podiumkunsten

De trussen die we op of boven een stand aantreffen, vinden hun oorsprong in de podiumkunsten. Zowel indoor als in open lucht worden ze gebruikt om lichtarmaturen en speakers op te hangen. Daar zijn ze populair omdat ze toelaten in zeer korte tijd een dragende constructie op maat te maken die makkelijk aan het oog onttrokken kan worden.

Trussen zijn gemaakt uit zwaar aluminium in standaardlengtes van tien, twintig, dertig, veertig en vijftig centimeter, één meter, drie meter en zes meter.  De in standbouw meest courante maat is drie meter. Het metalen vlechtwerk waaruit de elementen zijn opgebouwd, laat toe apparatuur in alle mogelijke hoeken te monteren. De bekabeling wordt langs de binnenzijde van de profielen geleid en blijft zo buiten het bereik van grijpgrage handen.

 

Architecturaal

Lange tijd bleef het aanbod aan truss-profielen beperkt tot rechte lengtes en rechte hoeken. De introductie van gebogen onderdelen en variabele hoekelementen opende nieuwe mogelijkheden voor verbazende, architecturale constructies. Op dat moment werden truss-profielen een volwaardig onderdeel van het standbouwinstrumentarium.

’Je ziet dat nog het best aan de ontwerptekeningen’, zegt Juul Van Gils van AS Technology. ‘Vroeger zag je op de tekeningen geen spoor van een truss. Die werden er bij de opbouw zo’n beetje bijgeplaatst. Tegenwoordig zitten truss-structuren keurig in het ontwerp geïntegreerd. Dat betekent dat standontwerpers van meet af aan met trussen rekening houden. Dat zorgt voor een veel esthetischer eindresultaat.’

Trussen worden in eerste instantie gebruikt om de standverlichting aan op te hangen, doorgaans als zwevende structuur, die met takels aan het dak bevestigd wordt. Wanneer het gebouw geen ophangpunten heeft, kunnen ook staande constructies ingezet worden. Maar verlichting is lang niet de enige reden waarom op trussen een beroep gedaan wordt.

 

Klaar is je dak

’Een aantal beursgebouwen heeft een dak dat er niet uit ziet’, zegt standbouwer Frank Jacobs van FJ Project. ‘Dat kan een heel storend effect hebben op de look & feel  van de stand. Het beste wat je dan kunt doen is een soort “dak” boven je stand maken en daar zijn trussen uitstekend voor te gebruiken. Je laat een constructie monteren die precies de oppervlakte van de stand heeft, je spant er doek tussen en je laat het geheel tot de gewenste hoogte en met de gewenste helling optakelen. Klaar is je dak.’

’Als standbouwer kom je trouwens wel vaker voor vraagstukken te staan waarin trussen de oplossing bieden. Wanneer je grote volumes moet creëren die boven de eigenlijke stand terecht moeten komen – denk aan cilinders met de firmanaam en het logo – dan bieden trussen vaak een perfecte oplossing. Een enkele keer gebruiken we die trussen ook om een constructie in traditionele houtbouw op de grond enkele meters hoger te echoën. Zo herinner ik me een stand waar de belangrijkste display de vorm van een S had. De constructie werd extra onder de aandacht gebracht door erboven een identieke S te monteren die rondom met bedrukt doek omspannen werd.’

 

Snelheid troef

De belangrijkste reden waarom truss-profielen graag ingezet worden bij standbouw is de snelheid waarmee de constructies in elkaar gezet worden.  In een half uurtje kunnen overspanningen van een paar honderd vierkante meter in elkaar worden gezet. Daar is geen apart materiaal bij nodig. De profielen klikken in elkaar en worden vastgezet met dwarspinnen.

Trussen zijn van oorsprong een typisch “technisch” materiaal. De bedrijven die trussen verkopen en verhuren, voelen zich in hun nopjes op festivalweides, in concertzalen en theaters, waar ze ofwel de podiumbouw, ofwel de klank ofwel het licht verzorgen. Het is via die omweg dat standbouwers en rigging-specialisten elkaar gevonden hebben. Firma’s die de verlichting of de geluidsversterking op de stand verzorgden, werden op een bepaald moment gecontacteerd om trussen-zonder-meer te leveren. 

Juul Van Gils: ‘Vroeger was er sprake van een zeker dédain tegenover de “techniciens”. Nu worden we steeds vaker gevraagd om een deel van het standbouwtraject zelf autonoom in te vullen. Dat kan gaan van een wand waarmee een niet gebruikt deel van de tentoonstellingshal wordt afgeschermd tot het volbouwen van een volledige tentoonstellingshal met standaard modules.’

Toch luiden trussen niet noodzakelijk het einde van de klassieke “witte wandjes”. Standaardstanden met trussen bouwen mag dan wat sneller gaan, het prijskaartje ligt uiteindelijk toch hoger. Eens de dragende structuur staat, moet elke module immers afgewerkt worden met hetzij plaatmateriaal, hetzij doeken. Hoewel het eindresultaat meestal fraaier oogt dan een klassieke “général” en een meer professionele uitlichting mogelijk maakt, kiezen organisatoren nog vaak voor vertrouwde bouwsystemen. 

 

Voeten op de grond

Steeds meer standbouwers hebben hun eigen voorraadje truss-elementen, waarmee ze een aantal courante constructies zelf in elkaar kunnen zetten. Andere standbouwers weigeren zelf de elementen in huis te halen en laten alle constructies door gespecialiseerde rigging- bedrijven monteren.

Frank Jacobs: ‘Om te beginnen is de technische reglementering omtrent ophangingen en belasting van ophangpunten nogal complex. Dat laat je beter aan specialisten over. Bovendien, als je als standbouwer in eigen truss-profielen geïnvesteerd hebt, ben je geneigd die te pas en te onpas te gebruiken. Logisch, want die investering moet opbrengen. Maar dan krijg je dus een stand die zeer strak in het pak zit, met dwars door het beeld de industriële look van truss-profielen. Zo hoort het dus niet! Je moet weten wanneer je ze eventueel kan gebruiken, maar je moet vooral weten wanneer je ze echt niet mag gebruiken.’